🔵 🔴 🟡 Περιγραφή μαθήματος

Στο μάθημα εξετάζεται αναλυτικά η γένεση και χρήση μιας σειράς όρων μέσα από συγκεκριμένα έργα γυναικών δημιουργών : φεμινιστική θεωρία, πατριαρχία, αρρενωπότητες, θηλυκότητες, ταυτότητα φύλου, φυλή, αποικιοκρατία κλπ. Επίσης χαρτογραφούνται οι διαφορετικές εκφάνσεις του πολιτικού μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας (ακτιβισμός, χώρος, γεωγραφίες, κοινοτικότητες, και κινητικότητες). Ο/η φοιτητής/ήτρια μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος θα είναι σε θέση να: 

• κατανοεί στοιχεία για τις εννοιολογήσεις του φύλου και των ταυτοτήτων, τις έννοιες αρρενωπότητα/θηλυκότητα, την πατριαρχία, τη σχέση φύλου-εξουσίας

• γνωρίζει στοιχεία για το έργο γυναικών δημιουργών γύρω από το φύλο και τη σεξουαλικότητα, 

• έχει κριτική στάση απέναντι στις έµφυλες αναπαραστάσεις και κυρίως τον τρόπο και τις πρακτικές που τις συγκρότησαν, 

• εντοπίζει την επίδραση των θεωριών του φύλου και της σεξουαλικότητας στην τέχνη (λογοτεχνία, εικαστικές, παραστατικές τέχνες) και στο λόγο για την τέχνη.

🔵 🔴 🟡 Θεωρία (2 ώρες)

1. Εισαγωγικά περί φύλου : V.Woolf, Ένα δικό της δωμάτιο –Simone de Beavoir, Το δεύτερο φύλο-  Chimamanda Ngozi Adichie, Ας είμαστε όλοι φεμινιστές

2. Τα στερεότυπα του φύλου -Ορολογία- Φύλο και σεξουαλικότητα στην Τέχνη

3. Φεμινισμός-Φεμινιστικό κίνημα-πρωτοφεμινιστικά κείμενα 

4. Τα τρία κύματα του φεμινισμού-Πρώτο κύμα: έννοιες, εκπρόσωποι, περιεχόμενο, ιστορία

5. Δεύτερο φεμινιστικό κύμα: έννοιες, εκπρόσωποι, περιεχόμενο, ιστορία

6. Δεύτερο φεμινιστικό κύμα: τάσεις και εκπρόσωποι, αντιπροσωπευτικά κείμενα 

7. Tρίτο φεμινιστικό κύμα 

8. Προφορικές παρουσιάσεις φοιτητών / φοιτητριών έργων με έργα γυναικών δημιουργών

9. Προφορικές παρουσιάσεις φοιτητών / φοιτητριών έργων με έργα γυναικών δημιουργών 

10. Τέταρτο φεμινιστικό κύμα: Cyborg, Post-human

11. Από τη Θεωρία του Κινγκ Κονγκ της Virginie Despentes, στο Κορίτσι, Γυναίκα, άλλο της Bernardine Evaristo

12. Ακτιβισμός και φύλο: Guerilla Girls, Pussy Riots

13. Βιντεοπαιχνίδια: στερεότυπα εναντίον γυναικών, Damsel in Distress.

🔵 🔴 🟡 Εργαστήριο (1 ώρα)

Σειρά ατομικών και ομαδικών δραστηριοτήτων και πρότζεκτ, τα οποία εισάγουν βαθμιαία τον φοιτητή και τη φοιτήτρια στο έργο γυναικών δημιουργών, στις έµφυλες αναπαραστάσεις και κυρίως στον τρόπο και στις πρακτικές που τις συγκρότησαν.

Γλώσσα αξιολόγησης: Ελληνική

🔵 🔴 🟡 Μέθοδος αξιολόγησης: 

• 50% γραπτή παρουσίαση
• 50% προφορική παρουσίαση

Σημείωση: Προφορική ενημέρωση φοιτητή/ήτριας

• Πρόσωπο με πρόσωπο
• Χρήση PowerPoint και οπτικοακουστικών παραδειγμάτων (13 διαλέξεις)
• Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω του eClass με εβδομαδιαία παροχή οπτικοακουστικού υλικού, συνδέσμων, φωτογραφιών, έξτρα βιβλιογραφίας και σχετιζόμενων πληροφοριών (εκθέσεις, πολιτιστικά ιδρύματα κ.α.)

https://eclass.uop.gr/courses/3713 

🔵 🔴 🟡 Συγγράμματα Μαθήματος [ΕΥΔΟΞΟΣ]

• Cameron D (2020) Φεμινισμός. Παρελθόν και Παρόν ενός κινήματος, μετ.Φιλώτας Δήτσας, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

• Σιμόν ντε Μποβουάρ, (2021) Το δεύτερο φύλο, μτφ. Τζένη Κωνσταντίνου, Εκδόσεις Μεταίχμιο 

Έξτρα Βιβλιογραφία

• Butler Judith, Αναταραχή Φύλου: Ο Φεμινισμός και η Ανατροπή της Ταυτότητας, μτφρ. Γιώργος Καράμπελας, εισαγωγή και επιστημονική επιμέλεια Βενετία Καντσά, επίμετρο Αθηνά Αθανασίου. Αθήνα: Αλεξάνδρεια 2009 [1990].

• Βutler Judith, Σώματα με Σημασία: Οριοθετήσεις του «Φύλου» στο Λόγο, μτφρ. Πελαγία Μαρκέτου, επιμέλεια-εισαγωγή Αθηνά Αθανασίου. Αθήνα: Εκκρεμές, 2008 [1993]. 

• Καντσά Β., Μουτάφη Β., Παπαταξιάρχης Ευθ. (επιμ.), Μελέτες για το φύλο στην ανθρωπολογία και την ιστορία. Αλεξάνδρεια 2012

• Laqueur Th., Κατασκευάζοντας το φύλο. Σώμα και κοινωνικό φύλο από τους αρχαίους Έλληνες ως τον Φρόιντ. Πολύτροπον 2003. 

• Παπαταξιάρχης Ευθ. – Παραδέλλης Θεοδ. (επιμ.), Ταυτότητες και φύλο στη σύγχρονη Ελλάδα. Ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Καστανιώτης – Πανεπιστήμιο Αιγαίου 1992.

• Αθανασίου, Αθηνά. Ζωή στο όριο. Δοκίμια για το σώμα, το φύλο και τη βιοπολιτική. Αθήνα: Εκκρεμές, 2007. 

• Μπάτλερ, Τζούντιθ. «Παραστασιακές επιτελέσεις και συγκρότηση του φύλου: Δοκίμιο πάνω στη φαινομενολογία και τη φεμινιστική θεωρία», μτφρ. Μαργαρίτα Μηλιώρη, στο Φεμινιστική θεωρία και πολιτισμική κριτική, επιμ. Αθηνά Αθανασίου, 381-407. Αθήνα: Νήσος, 2006. 

• Δηµητρακάκη, Άντζελα. Τέχνη και παγκοσµιοποίηση. Από το µεταµοντέρνο σηµείο στη βιοπολιτική αρένα. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2013. 

• Jameson, Fredric, Το µεταµοντέρνο ή Η πολιτισµική λογική του ύστερου καπιταλισµού, µτφρ. Γ. Βάρσος. Αθήνα: Νεφέλη, 1999. 

• Ελπίδα Καραμπά και Ίρις Λυκουριώτη (επιμ.), Φεμινιστικές θεωρίες, αισθητικές πρακτικές και παγκοσμιοποιημένες τεχνολογίες. Βόλος, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας & Κέντρο Νέων Μέσων και Φεμινιστικών Πρακτικών στον Δημόσιο Χώρο, 2022. 

• Σταυρακάκης, Γιάννης και Κωστής Σταφυλάκης, επιμ. Το πολιτικό στη σύγχρονη τέχνη. Αθήνα: Εκκρεμές, 2008